3/12/15

Μήνας Δεκέμβριος (Astronomy)


Αφροδίτη και Spica

Υπάρχουν πολύ περισσότερα στοιχεία για τα αστέρια από όσα βλέπει το μάτι μας. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο Spica, το πιο λαμπρό αστέρι του αστερισμού της Παρθένου. Είναι στα νοτιοανατολικά την αυγή, κοντά στα δεξιά της Αφροδίτης, το λαμπερό «πρωινό αστέρι».

Ο Spica είναι αρκετά εντυπωσιακός στο μάτι - είναι ένα από τα φωτεινότερα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό. Αλλά αυτό που τα μάτια μας δεν μπορούν να δουν είναι ότι ο Spica είναι στην πραγματικότητα δύο αστέρια. Και τα δύο είναι λίγο μεγαλύτερα και βαρύτερα από τον Ήλιο. Είναι μόνο μερικά εκατομμύρια μίλια μακριά, όμως είναι αδύνατο να τους δούμε ως μεμονωμένα αστέρια, ακόμη και μέσα από ένα μεγάλο τηλεσκόπιο.

Ο Spica λάμπει με μπλε-λευκό χρώμα, που δείχνει ότι είναι αρκετά θερμός – χιλιάδες βαθμούς θερμότερος από τον Ήλιο. Τέτοια θερμά αστέρια εκπέμπουν φως όχι σε ορατά μήκη κύματος, αλλά σε υπεριώδη. Όταν συνδυαστεί το ορατό φως των δύο αστέρων του Spica, λάμπει περίπου 2.000 φορές περισσότερο από τον Ήλιο. Αλλά όταν πλησιάζει στο υπεριώδες, είναι περίπου 14.000 φορές λαμπρότερο από τον Ήλιο.

Ακόμη και αν τα μάτια μας ήταν τόσο ευαίσθητα στο υπεριώδες όσο και στο ορατό φως, ο Spica δεν θα φαινόταν περισσότερο φωτεινός από ότι είναι τώρα. Αυτό συμβαίνει επειδή η γήινη ατμόσφαιρα απορροφά σχεδόν όλη την υπεριώδη ακτινοβολία, προτού φθάσει στην επιφάνεια. Έτσι, ο μόνος τρόπος για να μελετήσουμε την υπεριώδη ακτινοβολία, είναι να υψώσουμε τηλεσκόπια σε αερόστατα ή διαστημόπλοια – προσθέτοντας επιπλέον "μάτια" για να μας βοηθήσουν να δούμε τα θαύματα του σύμπαντος.


Η ανατολή του Ωρίωνα

Μια από τις νυχτερινές εικόνες του χειμώνα είναι ο Ωρίωνας ο Κυνηγός, να σκαρφαλώνει ψηλότερα στον ουρανό το βράδυ, σε καλή θέα στην ανατολή περίπου στις 21:00. Ψάξτε για τη «ζώνη» του από τρία μέτρια φωτεινά αστέρια που κοιτάνε προς τα επάνω στον ορίζοντα. Πλαισιώνεται από τον πορτοκαλί Betelgeuse προς τα αριστερά και τον μπλε-άσπρο Rigel προς τα δεξιά.

Όλα αυτά τα πέντε αστέρια - μαζί με πολλά άλλα - έχουν κάτι κοινό: Είναι όλα υπεργίγαντες. Τέτοια αστέρια είναι πολύ μεγαλύτερα και βαρύτερα από τον Ήλιο, και χιλιάδες φορές φωτεινότερα. Και έχουν μια κοινή μοίρα: Οι ζωές τους θα τερματίσουν με θεαματικές εκρήξεις.

Το πιο εντυπωσιακό φωτεινό αστέρι του Ωρίωνα είναι ο Alnilam, το κεντρικό αστέρι στην ζώνη του Ωρίωνα. Είναι περίπου 40 φορές μεγαλύτερο σε μάζα από τον Ήλιο, και εκατοντάδες χιλιάδες φορές φωτεινότερο. Και είναι τόσο μεγάλο που αν έπαιρνε τη θέση του Ήλιου στο ηλιακό μας σύστημα, θα εκτεινόταν περίπου μέχρι το μισό της τροχιάς του Ερμή.

Τέτοια αστέρια καταναλώνουν τα πυρηνικά καύσιμα του πυρήνα τους βιαστικά, έτσι ώστε να καίγονται γρήγορα - εκατομμύρια χρόνια, σε σύγκριση με δισεκατομμύρια χρόνια για αστέρια όπως ο Ήλιος. Όταν ο χρόνος του άστρου συμπληρωθεί, ο πυρήνας του καταρρέει. Ο Αλνιλάμ, για παράδειγμα, είναι πιθανό να σχηματίσει μια μαύρη τρύπα. Τα εξωτερικά στρώματά του θα εκτιναχθούν στο διάστημα, δημιουργώντας ένα σουπερνόβα. Για μερικές εβδομάδες, θα λάμπει τόσο φωτεινά όσο δισεκατομμύρια κανονικά αστέρια -  κάνοντας τον Ωρίωνα ένα ακόμη θαυμάσιο θέαμα στον νυχτερινό ουρανό.





Ο νυχτερινός ουρανός τον Δεκέμβριο

Ο Δεκέμβριος, μας φέρνει το Χειμερινό Ηλιοστάσιο, τη λεγόμενη «μεγαλύτερη ημέρα" στις 22 Δεκεμβρίου. Η καλύτερη εποχή του χρόνου για παρατήρηση, αν βέβαια δεν σας πειράζει το κρύο !

Κοιτάξτε στον νυχτερινό ουρανό για τις βροχή μετεωριτών Geminids, η οποία θα κορυφωθεί τη νύχτα της 13ης και 14ης Δεκεμβρίου. Το φεγγάρι θα βρίσκεται έξω από τη διαδρομή τους, έτσι θα μπορείτε να δείτε 30-50 μετέωρα την ώρα αν ο ουρανός είναι καθαρός. Επίσης υπάρχει πιθανότητα να παρατηρήσετε με γυμνό μάτι ένα κομήτη, τον C / 2013 US10 Catalina.

Ερμής: Δεν θα είναι εύκολα ορατός στην αρχή του μήνα, αλλά προς το τέλος Δεκεμβρίου θα μπορείτε να το δείτε στα νοτιο-δυτικά στο ηλιοβασίλεμα. Κοιτάξτε στον αστερισμό του Τοξότη.

Αφροδίτη: Ένα καθαρά φωτεινό αντικείμενο είναι η Αφροδίτη, στον αστερισμό της Παρθένου.
 Η Αφροδίτη λάμπει με μέγεθος -4.2 στις αρχές του μήνα.

Άρης: Περνώντας μέσα από τον αστερισμό της Παρθένου, ο Άρης γίνεται φωτεινότερος στον πρωινό ουρανό. Ο πλανήτης είναι πολύ μακριά, έτσι παρουσιάζει ένα μικρό δίσκο. Θα είναι σε αντίθεση στις 22 Μαΐου, 2016.

Δίας: Ένα πρωινό αντικείμενο στον αστερισμό του Λέοντα, το οποίο θα λάμπει όλο τον μήνα και θα είναι ένας καλός στόχος για παρατήρηση με τηλεσκόπιο.

Κρόνος: Δεν είναι εύκολα ορατός αυτό το μήνα.

Ουρανός: Προς το νότο στον αστερισμό των Ιχθύων , ο πλανήτης είναι ορατός όλη τη νύχτα. Ένα μικρό τηλεσκόπιο θα δείξει τον 5.8 μεγέθους δίσκο του.

Ποσειδώνας: Ο Ποσειδώνας στον αστερισμό του Υδροχόου θα λάμπει με μέγεθος 7,9. Είναι ορατός όλη τη νύχτα, αλλά θα χρειαστείτε ένα τηλεσκόπιο ή κιάλια για να τον δείτε.

Τελευταίο Τέταρτο Σελήνης: 3 Δεκεμβρίου
Νέα Σελήνη: 11η Δεκεμβρίου
Πρώτο Τέταρτο Σελήνης: 18 Δεκεμβρίου
Πανσέληνος: 25 Δεκεμβρίου.


ΠΗΓΗ  :   Nasa – StarDate 
               Orion – SCS Astro  
http://www.telescopeshop.gr/



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου